ساز گیتار باس یا بهتر است بگوییم گیتار بیس، جزو سازهای زخمهای است که با الهام از سبک گیتار الکتریک ساخته شده و در مقایسه با آن فرکانس پایینتری دارد. صدای این ساز، با ارتعاش سیم باس فلزی، در قسمت فوقانی پیکاپ یا پیکاپهای مغناطیسی، ایجاد میشود و پس از آن، پیکاپ ها، سیگنال را از طریق کابل ساز به آمپلی فایر منتقل میکنند. به همین دلیل صدای ساز در سطوح گستردهتر از بلندی شنیده میشود. بمترین صدای ساز در خانواده گیتار، به ساز گیتار باس تعلق دارد.
برای بررسی تاریخچه ساز گیتار باس، باید به دهه ۱۹۳۰ میلادی برویم. در این سال ها، پاول توتمارک که اهل سیاتل واشنگتن بود، نخستین گیتار الکتریک را ساخت. این ساز به فرم گیتار طراحی شده بود تا راحتتر در دست نگه داشته شود.
در دهه ۱۹۵۰، لئو فندر و جورج فولرتن، اولین گیتار باس توپر الکتریکی را ساختند. یکسال بعد، گیتار فندر پرسیژن به عنوان یک مدل استاندارد صنعتی تبدیل شد. این گیتار، در ابتدا شبیه به یک تخته سنگ نتراشیده بود که نوازنده با آن حس راحتی نداشت. اما حالا به یک گیتار با لبههای تخت و بدنه منحنی تبدیل میشد که نوازنده به سادگی آن را در دست میگرفت و انواع قطعات را مینواخت.
مهمترین اصول نواختن ساز گیتار باس
نوازندگان گیتار باس، موقع نواختن این ساز، به عنوان عضوی از یک گروه موسیقی، در جایگاه پلی میان سازهای زهی و درامز ایفای نقش میکنند.
بهترین نوازندگان ساز گیتار باس، هرگز اصول زیر را فراموش نمیکنند:
- با نوازنده درام، هماهنگ اجرا میکنند: بله؛ کاملاً هماهنگ اند؛ مخصوصاً با باس درام یا کیک درام! همسویی یک درامر و باسیست در ریتمیک، باعث میشود که گروه موسیقی، خارق العادهترین اجرا را داشته باشند.
- تمرکزشان روی ریتم و پایهها است: نوازنده گیتار باس، موظف به ایجاد پایداری ریتمیک و هارمونیک است. یک باسیست حرفه ای، از خواننده و یا تک نوازی هر ساز دیگری به خوبی پشتیبانی میکند.
- کوک اجرا میکند: نوازنده ساز گیتار باس، معمولاً قرار است نتهای پایه را اجرا کند. پس لازم است که همیشه یک ساز کوک داشته باشد. جای خوشحالی است که ساختار گیتار باس، خود کمک بزرگی در این زمینه میکند. اولاً سیمهای زمخت و سنگین ساز گیتار باس، به ندرت از کوک خارج میشود و ثانیاً فرکانسهای بم خارج از کوک، مطابق با قوانین فیزیک، قابل تشخیص نیستند. برخلاف سازهایی مانند ویولن و فلوت که وقتی از کوک خارج میشوند، همه میتوانند آن را تشخیص دهند.
- از نواختن لذت میبرند: نواختن ساز گیتار باس در یک گروه موسیقی، کمی سخت است. در واقع باسیست بودن قسمت چهارچوب دار و حساس گروه محسوب میشود. اما روشهای زیادی برای نمایش اجرا کردن با این ساز وجود دارد. دقیقاً همان جا که کف دست و انگشت شست از روی سیم میپرد، به نوازنده این امکان را میدهد که ساز خود را به عنوان ساز رهبر، برای ایجاد ریتم و کار فرعی، به کار بندد.
اگر نوازنده گیتار باشید و بخواهید گیتار باس را یاد بگیرید، مسیر سختی پیش روی شما نخواهد بود. ساز گیتار و گیتار باس، هر دو به شکل سنتی در بخش ریتم یک گروه دستهبندی میشوند و این در حالی است که تمرکز گیتار بر هارمونی آکورد است و گیتار باس، غالباً بر نتهای پایه تمرکز دارد و نوازندگی هماهنگ با درامر در گروه را ارجح میداند. البته این بدان معنا نیست که در نوازندگی ساز گیتار باس، هیچ خلاقیتی نمیتوانید داشته باشید.
فراموش نکنید که بهترین روش برای یادگیری ساز گیتار باس، فراگیری اصول نواختن آن از یک مدرس حرفهای و باتجربه است. در آموزشگاه موسیقی علم، استادان مورد اعتمادی عهده دار تدریس این ساز به هنرجویان علاقهمند هستند و علاوه بر تعلیم تکنیکهای اجرایی، در زمینه تئوری و آهنگسازی نیز به شاگردان خود کمک میکنند.
چه گیتار باسی مناسب شما است؟
اگر قصد آموزش گیتار کلاسیک را داشتید، با اطمینان خاطر به شما میگفتیم که برای شروع از یک ساز با قیمت حدودی ۱ میلیون تومان استفاده کنید. اما موضوع ساز گیتار باس، کمی متفاوت است! گیتار باسهای ارزان قیمتی که در بازار میبینید، معمولاً چینی هستند و بیشتر به یک اسباب بازی شبیهاند تا یک ساز. پس مسلماً بسیاری از تکنیکهای نوازندگی را نمیتوان با آنها اجرا کرد. ما بیشتر نگران آن هستیم که در صورت شروع با چنین سازی، خیلی زود از آموزش خسته شوید!
به نظر میرسد که گیتار باسهای یاماها به نسبت کارایی عالی که دارند، در بازارهای ایران با قیمت ارزانی به فروش میرسند. شما میتوانید یک ساز گیتار باس زیر ۳ میلیون تومان انتخاب و با آن شروع کنید.
وقتی تصمیم به خرید گیتار باس میگیرید، حتماً آن را در دست بگیرید و نواختن را تجربه کنید. ببینید که آیا با آن راحت هستید و صدای آن، انتظارات شما را برآورده میکند؟ اصلاً بگویید ببینیم ساز گیتار باس را برای نواختن با چه سبکی میخواهید؟
قیمت ساز گیتار باس
میدانیم که قیمت ساز گیتار باس، دغدغه بسیاری از شما است. قیمت این ساز کمی بالا است؛ به ویژه اگر بخواهید تولیدات برندهای مطرح و شناخته شده را خریداری کنید. البته برای شروع لازم نیست به سراغ گزینههای گران قیمت بروید؛ فقطسازی را بخرید که از نظر کیفیت راضی کننده باشد.
قیمت ساز گیتار باس معمولاً از ۸ میلیون تومان شروع میشود. گیتار باس برند یاماها، از پرطرفدارترین سازهای بازار است که با قیمت مناسبی میتوانید آن را خریداری کنید.
